Spaanse series zijn enorm populair de laatste jaren. Veel van mijn cursisten kijken dan ook series om de taal te leren. Maar heb je daar eigenlijk wel wat aan en zo ja, welke kun je het beste kijken?
Het nut van Spaanse series kijken
Ik hoor mijn cursisten weleens trots vertellen dat ze veel afleveringen van hun favoriete Spaanse serie hebben gekeken en dat ze zelfs al een paar woorden konden begrijpen. Maar ik heb nog niet gezien dat cursisten die vaak Spaanse series kijken sneller vooruitgaan dan cursisten die dat niet doen. (Zeker niet als je daardoor minder aandacht besteedt aan studeren.) Het idee dat veel series kijken enorm helpt komt misschien voort uit een soort mythe dat als je jezelf maar lang genoeg onderdompelt in de vreemde taal, dus in dit geval: als je veel Spaanse series kijkt, dat je dan als vanzelf de taal leert. Een soort passieve language immersion in je vrije tijd. Maar als je na een lange dag onderuitgezakt op de bank lekker gaat netflixen om te ontspannen dan lees je de ondertiteling. Je wordt waarschijnlijk ook zodanig meegezogen in het verhaal dat je geen aantekeningen maakt, laat staan dat je de tv pauzeert als je het Spaans niet begrijpt – want daar ben je helemaal niet zo mee bezig, je wil vooral weten wanneer Paco nou eindelijk met Carmen gaat zoenen. Dat is consumeren, niet studeren.
Als je het nuttige (Spaans leren) met het aangename (ontspannen) wil verenigen, dan is dat weliswaar een fijne vrijetijdsbesteding maar het is een illusie dat je er in korte tijd veel van zult leren. Iets wat minimale inspanning vereist zal over het algemeen minimale leerresultaten opleveren.
Series kijken als studieproject
Wil je er echt iets van leren dan zul je op een actieve manier een serie (of film!) moeten kijken. Dat betekent:
- bekijk dezelfde aflevering/scène meerdere keren, bijvoorbeeld eerst met Nederlandse en vervolgens met Spaanse ondertiteling;
- schrijf woorden die je niet kent op, zoek die woorden op én, het allerbelangrijkste, blijf die woorden herhalen (maak bijvoorbeeld een studieset aan in Quizlet). Dat is misschien een beetje saai maar wel heel zinvol: het korte termijneffect is dat je de komende afleveringen beter begrijpt, waardoor het leuker wordt om de serie te kijken, en je vergroot je woordenschat voor de lange termijn;
- óf: importeer de video in het online programma Lingq en maak er een interactieve les van. Hiermee kun je in een betekenisvolle context de woorden en zinnen uit jouw serie bestuderen zodat je woordenschat vooruit gaat. Op Lingq vind je daarnaast ook een enorme bibliotheek vol Spaanstalig materiaal, van boeken tot podcasts en van nieuwsberichten tot Spaanse TED talks.
- en hou vol: blijf op deze manier audiovisueel materiaal bekijken. Het kost wat moeite maar geeft op de lange termijn wel resultaat. En weinig motiveert beter dan je eigen succes! (Tip: Is het erg inspannend? Een hele aflevering kan wat lang zijn, je kunt hem ook in twee keer bekijken.)
Las chicas del cable en El internado
Niet alle series zijn even geschikt om Spaans mee te leren. Het taalgebruik is namelijk wisselend. In veel series staan de dialogen vol superlatieven, emoties en bedreigingen, zoals bijvoorbeeld in het mateloos populaire La casa de papel, waarvan je je kunt afvragen wat je eraan hebt als je met een Spanjaard een gesprek wil aanknopen over je vakantie (wel kun je met La casa de papel goed leren vloeken).
Ook wordt er vaak heel snel gesproken en regelmatig onduidelijk gearticuleerd. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat die series zijn gemaakt voor Spaanstaligen, niet voor anderstaligen. Verder heb je te maken met verschillende varianten van het Spaans: Mexicaans klinkt anders dan Argentijns, en Spaans uit Spanje klinkt anders dan Colombiaans. Mexicanen staan erom bekend dat ze over het algemeen goed verstaanbaar zijn (zoals in de nieuwe serie ¿Quién matò a Sara?) maar heb je te maken met slang (bijvoorbeeld bij Narcos) dan wordt het een stuk lastiger. Als je met series kijken Spaans wil leren, zoek er dan eentje uit waar Algemeen Beschaafd Spaans wordt gesproken.
In Las chicas del cable (een dramaserie over vier vrouwen in het Madrid van de jaren dertig) en El internado (een thrillerserie over mysterieuze verdwijningen op een internaat) wordt beschaafd Spaans gesproken, op een normaal tempo en over het algemeen duidelijk gearticuleerd. Probeer dat eens uit, ofwel onderuitgezakt op de bank om te ontspannen ofwel met de pauzeknop en pen en papier binnen handbereik, om er echt iets van te leren.
p.s.: Ben je op zoek naar meer tips om Spaans te leren? Lees dan mijn blog Beter Spaans spreken? Ga eerst luisteren of de Leertips om effectiever te studeren. Of je kunt Spaans leren met een app.