6x tips voor zelfstudie

Nu we allemaal door corona thuis zitten en zelf moeten studeren, al dan niet ondersteund door online les, is het niet altijd makkelijk om de motivatie op te brengen of weet je misschien niet hoe je het aan moet pakken. Met deze leertips wil ik je daar graag bij helpen.

In het vorige stuk gaf ik je vijf taalspecifieke tips om beter te studeren en een succes te maken van je taalstudie. Vandaag heb ik zes algemene tips voor je die niet specifiek te maken hebben met het leren van een vreemde taal. Sommigen zijn misschien dooddoeners maar ik merk in de praktijk dat bij veel mensen juist bij deze punten het probleem ligt.

1. Maak van studeren een gewoonte

We zijn allemaal druk en hebben weinig tijd. Maar blijkbaar heb je op een bepaald moment besloten dat je wél tijd hebt voor een taalcursus of voor zelfstudie. Als je daar de moeite voor neemt, neem dan ook de moeite om te oefenen. Want hoe meer je oefent en hoe meer je leert, des te meer plezier je eruit haalt

Wat goed kan helpen is om van je studie een routine te maken. Zo kun je vermijden dat je door alle beslommeringen er de hele week niet aan toe komt en de dag voordat je naar les gaat nog even snel je huiswerk gaat maken. Dat hoor ik vaak in de les. Neem iedere dag bijvoorbeeld 20 minuten de tijd voor een vaste activiteit, bijv. je aantekeningen van de vorige week doornemen, je werkwoorden herhalen of woordjes oefenen. Of installeer een taalapp op je smartphone of tablet om iedere dag even een kort lesje doen (sommigen zijn verslavend leuk!).

Een bepaald moment in de week dat je vastlegt in je agenda, bijvoorbeeld de zondagochtend, kan daarbij ook helpen. En het belangrijkste: probeer je vervolgens daaraan te houden.

2. Focus

Regelmatig merk ik bij mijn cursisten dat ze het huiswerk te gehaast hebben gemaakt. Wanneer het huiswerk dan besproken wordt, blijkt vaak dat ze het eigenlijk wel wisten maar er onvoldoende tijd voor hebben genomen. Dat is jammer. Niet zozeer omdat je minder fouten had kunnen maken – dat is de consequentie op korte termijn –  maar omdat je er meer van had kunnen leren, op de lange termijn.

Door je volledig, dus zonder afleiding, te focussen op je studie kun je het maximale uit je tijd halen. Dat is altijd beter dan het maken van je lesjes, alleen maar ‘om het maar af te hebben’.  Zo voorkom je ook onnodige fouten.

Je leert meer van een half uur intensief studeren dan van een uur lang in hoog tempo je oefeningen maken zonder echte aandacht. Als je op deze manier studeert, leer je meer in kortere tijd en zal je ook sneller vooruitgang boeken. Natuurlijk kun je dat lang niet altijd opbrengen, maar het is zinvol om een paar intensieve studeersessies in je schema in te lassen. 

3. Vergelijk jezelf niet met anderen maar met jezelf

Kijk altijd naar je eigen vooruitgang en niet naar die van een ander. Wat heb je geleerd ten opzichte van een half jaar geleden? Wat kun je nu wel dat je eerst niet kon? Iedereen heeft zijn eigen leerproces en jezelf voortdurend vergelijken met een ander leidt alleen maar tot frustraties. Wees trots op je successen en zie je fouten op als een leerproces.

(Heb je het gevoel dat je vastloopt en niet vooruit gaat, ook al probeer je veel te oefenen? Maak je geen zorgen, iedereen maakt zulke fases door. Bovendien zorgt vooruitgang op het ene vlak er vaak voor dat je tijdelijk op andere vlakken achteruit lijkt te gaan: als je druk bezig bent om je iets nieuws eigen te maken, is het normaal dat je daardoor minder aandacht hebt voor de dingen die je al goed kende. Een voorbeeld: je leert een nieuwe werkwoordstijd en bent daar zo druk mee dat je beginnersfouten maakt die je eerst niet maakte. Dat komt vanzelf weer goed als de nieuwe lesstof eenmaal is geïnternaliseerd.)

4. Doe één ding tegelijk

Kies één ding uit waar jij je vandaag op gaat focussen. En doe dan alleen dát. Richt je bijvoorbeeld op één specifieke taak, zoals het doen van een luisteroefening of het herhalen van die ene oefening die je niet begreep.

Zo voorkom je dat je ‘verdwaalt’ in alle mogelijkheden die er zijn om te studeren en blijf je ook beter gemotiveerd. Immers: een klein succes is óók een succes.

5. Organiseer

Een georganiseerd mens telt voor twee. Ik zie in de klas regelmatig cursisten die zo’n enorme stapel losse papieren hebben dat ze het overzicht helemaal kwijt zijn. Terwijl het juist rust in je hoofd geeft als je je spullen op orde hebt.

Het kan bijvoorbeeld handig zijn om verschillende schriften te gebruiken voor aantekeningen, oefeningen en woorden en zinnen, of om een ringband te nemen met tabbladen. Als je alles bij elkaar in één schrift zet, ben je waarschijnlijk minder gauw geneigd om je aantekeningen erbij te pakken om te gaan herhalen, want ja: waar moet je in hemelsnaam beginnen?

Mijn Spaanse grammaticamap.

Een voorbeeld: toen ik studeerde, had ik 1) een multomap met tabbladen voor alle grammatica, gerangschikt per onderwerp, 2) een schrift waar ik oefeningen in maakte, 3) een schrift waar ik zinnen en woorden in noteerde (voorin de zinnen, achterin de woorden). Daarnaast hield ik ook een schrift bij waarin ik zelf alle werkwoordrijtjes en grammaticaregels opschreef.

En onthoud: Als je iets opschrijft, zorgt dat ervoor dat je het beter onthoudt.

6. Ga na waar het probleem ligt

Misschien is zelfreflectie wel het belangrijkste: als je van jezelf weet waar je aan moet werken, is het makkelijker om vooruitgang te boeken. Wees daarin eerlijk tegen jezelf en bedenk waar je probleem ligt. En ga dat dan vooral oefenen.

Een paar voorbeelden:

Lukt het niet om zinnen te maken omdat je de werkwoorden niet uit je hoofd kunt vervoegen? Werk daar dan aan.

Kun je de Spanjaarden moeilijk verstaan omdat ze snel praten? Probeer dan meer aandacht te besteden aan luistervaardigheid en evalueer na een maand voor jezelf of dat heeft geholpen.

Heb je moeite met spreken en ben je van nature introvert? Dan ben je dat in een vreemde taal al helemaal en je zult geen spraakwaterval worden, maar je kunt ook oefenen zonder gesprekspartner. Zing bijvoorbeeld een Spaans liedje of praat hardop tegen jezelf (niemand die het weet maar je hebt wél geoefend!). Als je gewend bent aan je eigen Spaanse stem is het makkelijker om je mond open te doen waar anderen bij zijn.

Bekijk ook eens onderstaand over de geheimen van het leren van een vreemde taal (spoiler: er zijn geen geheimen, er is geen magische formule).